علیرضا نوری

استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

علیرضا نوری

استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

Iran, Russia remain skeptical about US exit from Syria, Afghanistan

Iran, Russia remain skeptical about US exit from Syria, Afghanistan


Article Summary


With the announcement of a US withdrawal from Syria, Iran and Russia can be expected to intensify their bilateral cooperation to achieve common interests rather than turn against each other.   ادامه مطلب ...

Iran, Russia move to expand security collaboration

Iran's deputy interior minister for security affairs, Hossein Zolfaqari, met with Vasilii Piskarev, the chairman of the Russian Duma’s Committee on Security and Corruption Control, on Nov. 5. At the meeting, both sides stressed the need to finalize a bilateral security agreement and described cyber»»»  

ادامه مطلب ...

لابی یهود در روابط روسیه و اسرائیل

تعدّد دیدارهای مقامات ارشد روسیه و اسرائیل از جمله تواتر ملاقات‌های نتانیاهو و پوتین یکی از مصادیق خاص‌بودگی روابط این دو کشور است که شاید برای هیچ شریک دیگر مسکو این تعدد مصداق نداشته باشد. نتانیاهو برای چندمین بار طی ماه‌های اخیر و پس از حادثه دخالت اسرائیل در ساقط شدن هواپیمای ایل-20 روسیه به دیدار پوتین خواهد رفت.  
ادامه مطلب ...

روسیه و سیاست مهار و موازنه ایران در سوریه

همکاری ایران و روسیه در سوریه در واکنش به تهدید فوری ژئوپولیتیکی/امنیتی در این کشور شکل گرفته و چندان غیرمنتظره نیست که با تقلیل سطح تهدیدات سطح این روابط نیز کاهش یابد. این همکاری از اساس و از ابتدا عملگرا و گزینشی بوده و طرفین به خوبی از اختلافات خود و محدودیت‌های این روابط آگاهی داشته و دارند.   ادامه مطلب ...

حمله ائتلاف غربی به سوریه، روسیه و ادامه کشمکش ژئوپولیتیکی

بی‌شک تنها موضوعی که در حمله 14 آوریل ائتلاف غربی به سوریه مهم نبود، حمله شیمیایی ادعایی در دوما و مهم‌ترین عامل این اقدام ژئوپولیتیک است. دولت دمشق با بازیافت حاکمیت خود بر غوطه شرقی تقریباً به تقابلات سازمانی و مستقیم معارضین/تروریست‌ها با خود خاتمه داده و این تحول پس از فروپاشی سازمانِ داعش نقشه سوریه را تا حد زیادی به نفع دمشق و حامیان آن تغییر می‌دهد.   ادامه مطلب ...

الگوی موازنه و بازدارندگی فعال در روابط ایران و روسیه؛ ماهیت و امکان تعمیم

الگوی موازنه و بازدارندگی فعال در روابط ایران و روسیه؛ ماهیت و امکان تعمیم


یکی از نقص‌های عمده روابط ایران و روسیه در دوره پساشوروی فقدان راهبرد، بی‌ثباتی و تأثیرپذیری آن از متغیرهای ثالث به‌ویژه غرب است.   ادامه مطلب ...

سیاست روسیه نسبت به مسئله کردی و استقلال کردستان

با فروپاشی سازمان داعش و از بین رفتن دشمن مشترکی که طی چند ساله اخیر نیروهای متعارض و بعضاً متخاصم بسیاری را در قالب‌های مختلف در کنار یکدیگر قرار داده بود، مرحله‌ای جدید از کشمکش در عراق و سوریه بر سر تقسیم سهم‌ها در فضای پساداعش در حال تشدید است. طیف‌های مختلف در سطح فراملی روسیه و امریکا،  
ادامه مطلب ...

روسیه، تحریم و مقوله دشمن «مفید»

لایحه تحریمی علیه ایران، روسیه و کره‌شمالی زیر عنوان «مقابله با سیاست تهاجمی» این سه کشور در حالی با اکثریت قریب‌به‌اتفاق آراء در مجلسین امریکا به تصویب رسیده و به امضاء ترامپ هم خواهد رسید، که این سه کشور به لحاظ ماهیت، رفتار و نوع روابط با واشنگتن سنخیت زیادی به هم ندارند.
 
ادامه مطلب ...

طراحی روسیه برای دوره پساداعش در سوریه

هرچند تفکر داعشی در خاورمیانه همچنان باقی خواهد ماند، اما با از بین رفتن ساختار و سازمان این گروهک تروریستی در عراق و سوریه، طرف‌های مختلف درگیر و ذی‌نفع خود را برای فضای پساداعش و چانه‌زنی برای گرفتن سهم بیشتر آماده می‌کنند. برخی از جمله روسیه نیز تلاش‌ها به این منظور را از ماه‌ها پیش آغاز کرده‌اند.  
ادامه مطلب ...

ایران، خاورمیانه و اوراسیا؛ ضرورت متوازن‌سازی سیاست خارجی

هرچند قدرت‌های فرامنطقه‌ای سهم خود را از سفره تنش‌های فزاینده و چندلایه در خاورمیانه برده و می‌برند، اما این تنش‌ها برای کشورهای منطقه جز هدررفت منابع انسانی و مادی بهره‌ای نداشته و نخواهد داشت. توقف، تأخیر و نامتقارن شدن سیاست‌های توسعه‌ای این کشورها یکی از آسیب‌های میان و بلندمدتِ دور ناتمام تنش‌ها است.  
ادامه مطلب ...

گزینه مطلوب روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران؟

گردش نخبگان سیاسی به‌ویژه در مقاطع انتخابات یکی از متغیرهای مهم در تغییر فضا و روندهای سیاسی کشورها است. انتخاب ترامپ در امریکا و گفتمان متفاوت او از اوباما نمودی از این تغییر است. دامنه چنین تغییراتی نسبت به نهادینگی روندها در کشورهای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، محدودیت‌های نهادی در امریکا به ترامپ اجازه اجرایی کردن تمام وعده‌ها و اهداف وی را نمی‌دهد.  
ادامه مطلب ...

نظامی‌گری امریکا، فشار بر سیاست خارجی روسیه و تبعات داخلی آن

هرچند تا پیش از این بسیاری بر مبهم بودن سیاست خارجی ترامپ تأکید می‌کردند، اما نشان دادن پنجه‌های نظامی در سوریه، افغانستان و کره‌شمالی که می‌تواند در آینده در مورد سایر کشورها نیز تکرار شود، نشانگانی از بازگشت به سیاست سنتی نومحافظه‌کاران در توسعه‌طلبی نظامی و محقق کردن اهداف سیاست خارجی با حربه زور را متبادر می‌کند. این رویکرد، برای شماری از کشورها از جمله روسیه چالش‌هایی را باعث خواهد شد.  
ادامه مطلب ...

اقدام موشکی امریکا در سوریه، تشدید تنش با روسیه در دو سطح و ضرورت احتیاط ایران

اقدام موشکی امریکا در سوریه، تشدید تنش با روسیه در دو سطح و ضرورت احتیاط ایران

اقدام موشکی امریکا در سوریه از ابعاد مختلف قابل بررسی است. اما بی‌شک یکی از جوانب مهم آن تأثیری است که بر وضعیت و موضع روسیه در سوریه، خاورمیانه و در قبال واشنگتن خواهد داشت.  
ادامه مطلب ...

برآورد سیاست خاورمیانه‌ای روسیه؛ موفقیت نسبی در محیط پرآشوب

مقدمه

از دیدگاه روسی نظام بین‌الملل در حال گذار به نظم جدید است و این گذار همانند همه سیکل‌هایِ تاریخیِ تغییر در نظام بین‌الملل با تکان‌ها، تنش‌ها، قربانیان، بازندگان و برندگانی همراه خواهد بود. بحران و رکود اقتصاد بین‌الملل و کاهش آستانه تبدیل تنش‌های محلی به تقابل‌های مستقیم و غیرمستقیم منطقه‌ای و حتی بین‌المللی از جمله نشانه‌های میدانی گذار هستند.  
ادامه مطلب ...

مفاهیم بازدارندگی و ثبات راهبردی در سیاست خارجی روسیه، رابطه با امریکا و مسئله ایران

مفاهیم بازدارندگی و ثبات راهبردی در سیاست خارجی روسیه، رابطه با امریکا و مسئله ایران

مقدمه

بازدارندگی راهبردی و ثبات راهبردی دو مفهوم بهم‌مرتبط در سیاست خارجی و دفاعی روسیه هستند که در اسناد بالادستی این کشور و اظهارات نخبگان کرملین انعکاس پررنگی دارند.  
ادامه مطلب ...

ائتلاف تاکتیکی ایران و روسیه در خاورمیانه جدید؛ ابعاد و بایسته‌ها

چکیده

هدف این مقاله بررسی الگوی روابط ایران و روسیه در خاورمیانه جدید در دوره آقای روحانی و پوتین است. به این منظور، ضمن بررسی چرایی فقدان الگوی مشخص در این روابط در بسیاری از مقاطع دوره پساشوروی، به تحلیل الگوی کم‌ثباتِ «تعامل تاکتیکی رژیمی تهدیدمحور» که در مقطع مورد مطالعه این مقاله بر روابط دو کشور حاکم است پرداخته می‌شود.  
ادامه مطلب ...

روابط روسیه و طالبان؛ ابعاد، نگرانی‌ها و اهداف

مقدمه

هرچند نام افغانستان همواره تداعی‌کننده خاطره‌ای تلخ در سیاست خارجی روسیه است و روس‌ها تا سال‌ها پس از خاتمه جنگ دوره شوروی مایل به پرداختن به این کشور نبودند، اما تهدیدات ناشی از افغانستان مسکو را ناخواسته وادار به ورود به موضوعات مرتبط با این کشور کرده‌ است.  
ادامه مطلب ...

ترامپ، روسیه و ایران؛ دامنه تغییرات و پیامدها

یکی از مشکلات عمده در روابط ایران و روسیه در دوره پساشوروی بی‌ثباتی و فقدان چهارچوبه مشخصِ تعامل برای تأمین منافع مشترک است. این روابط حتی در شرایط فعلی که همکاری نزدیکی بین دو کشور از جمله در سوریه شکل گرفته نیز از این آسیب به‌دور نبوده و پیش‌بینی روند آتی آن دشوار است. مولفه‌های مختلفی در چرایی این امر دخیل هستند  
ادامه مطلب ...

توافق صلح جدید و سیاست چندبرداری روسیه در سوریه

روسیه 29 دسامبر 2016 با علنی کردن توافق خود با ترکیه در مورد صلح همه‌گیر در سوریه جلوه‌ای دیگر از رویکرد چندلایه و چندبرداری خود در سیاست خارجی و در مورد خاص سوریه را به نمایش گذاشت. این توافق در شرایطی به دست آمده که تا چندی پیش روابط مسکو و آنکارا در وضعیت تنش بود و روند بهبود آن در دوره جدید نیز هنوز شکل کامل خود را بازنیافته است.  
ادامه مطلب ...

روسیه و سوریه؛ تحقق نسبی اهداف و ناگزیریِ مصالحه

مقدمه

پوتین در سخنرانی سالانه خود در برابر مجمع فدرال (1 دسامبر 2016) ضمن تأکید بر آمادگی روسیه برای همکاری برابر با امریکا، مسئولیت مشترک دو کشور در تأمین امنیت و ثبات بین‌المللی را متذکر شد و تعامل مسکو و واشنگتن برای حل مشکلات جهانی و منطقه‌ای را به نفع تمامی جهان دانست.  
ادامه مطلب ...