استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
لایحه تحریمی علیه ایران، روسیه و کره‌شمالی زیر عنوان «مقابله با سیاست تهاجمی» این سه کشور در حالی با اکثریت قریب‌به‌اتفاق آراء در مجلسین امریکا به تصویب رسیده و به امضاء ترامپ هم خواهد رسید، که این سه کشور به لحاظ ماهیت، رفتار و نوع روابط با واشنگتن سنخیت زیادی به هم ندارند.
چکیده
روسیه در کشاکش ده ساله پرونده هسته‌ای ایران همواره تلاش داشته تا با اتخاذ موضعی میانگیر، منافع خود را هم‌زمان در دو سوی این کشمکش یعنی تهران و غرب حفظ کند. به‌رغم مدعای آن به اصولی بودن این رویکرد و بازی مستقل در محیطی پیچیده، وابسته شدن بیش از حد بازی مسکو به متغیر «امریکا» و فرض اهمیتِ اندک سوی دیگر این معادله یعنی ایران را می‌توان نمودی عینی از وجود نقص در این سیاست دانست.
بی‌تردید سازمان شانگهای دارای «ظرفیت»های بالقوه فراوانی است، اما این «ظرفیت‌ها» تأثیری در روابط منطقه‌ای و بین‌الملل ایجاد نخواهد کرد، مگر به «نتیجه» تبدیل شوند. در شرایط حاضر، چرخه تبدیل «ظرفیت» به «نتیجه» در این سازمان به دلایل مختلف معیوب و ناکارآمدی در تحقق اهداف اولیه آن نیز ملموس است. عقیم ماندن بسیاری از مصوبات و عدم توان سازمان شانگهای
تعمیق اختلافات میان روسیه و غرب و فشار مضاعف غربی‌ها بر مسکو برای تحقق اهداف تهاجمی خود، به بروز دیدگاه‌هایی در سیاست خارجی این کشور مبنی بر ضرورت تقویت بردارهای جنوبی و شرقی دامن زده است. این رویکرد بیش از هرچیز با هدف تقویت
ابزارها در عرصه خارجی مطمح نظر قرار گرفته، چرا که بسیاری در مسکو بر این
تأکیدند که چالش جاری با غرب در کوتاه
«تقابل صفر ژئوپولیتیکیِ» روسیه و غرب در اوکراین که پس از سرنگونی هواپیمای مالزیایی، گسترش درگیری‌ها میان ارتش کی‌یف و جدایی‌طلبان شرق و احتمال مداخله نظامی روسیه در مناطق شرقی این کشور (در قالب نیروهای پاسدار صلح) عمق و دامنه قابل تأملی یافته، را به جرأت می‌توان جدی‌ترین تنش طرفین در دوره پساشوروی دانست. هرچند تا پیش از این ترجیح آنها این بود که